اتریوم کلاسیک ETC

برای بسیاری از افراد در بازار رمزارزها تنها یک اتریوم وجود دارد. بعد از هکی که در سال ۲۰۱۶ در قراردادهای هوشمند DAO که مانند یک صندوق سرمایه‌گذاری عمل می‌کند رخ داد، اتریوم مجبور به ایجاد نسخه جدیدی از بلاک چین خود شد و نسخه قبلی، اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) نام گرفت.

طرفداران سرسخت به اصول رمزنگاری با شعار «کد قانون است» حاضر نشدند از آپدیت جدید استفاده کنند و دنباله‌رو اتریوم قبلی باقی ماندند. در این مقاله می‌خواهیم درباره شبکه اتریوم کلاسیک، نحوه کارکرد و کوین کلاسیک اتر را صحبت کنیم.

اتریوم کلاسیک چیست؟

اتریوم کلاسیک یک پلتفرم بلاک چینی غیرمتمرکز است که به افراد این امکان را می‌دهد برنامه‌های غیرمتمرکزی (DApps) که روی بلاک چین اجرا می‌شود، بسازد و استفاده کند. مانند بیت کوین هیچ‌کس این شبکه را کنترل نمی‌کند و مالک آن نیست.

اتریوم کلاسیک ETC یک پروژه منبع باز است و از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند که توسط جامعه آن در سرتاسر جهان اداره می‌شود. برخلاف پروتکل بیت کوین، ETC به‌گونه‌ای طراحی شده است که قابل تطبیق و انعطاف‌پذیر باشد؛ به همین خاطر ایجاد برنامه‌های جدید بر بستر اتریوم کلاسیک آسان است.

قرارداد هوشمند چیست ؟ با کاربردهای Smart Contract آشنا شوید

بعد از هک DAO، بنیاد اتریوم نسخه جدید شبکه اصلی اتریوم را در تاریخ ۲۰ جولای ۲۰۱۶ (۳۰ تیر ۱۳۹۵) با اتفاقات بحث‌برانگیز اجرا کرد. در نسخه جدید، DAO هک شده به‌کلی از تاریخچه بلاک چین پاک شد. بنیاد اتریوم نام تجاری جدیدی ثبت و کد ETH را انتخاب کرد. نسخه قدیمی نیز با نام ETC به کار خود ادامه داد. شاید بتوان گفت که اتریوم فورک اتریوم کلاسیک است!

فورک کردن چیست؟‌ همه چیز درباره هاردفورک و سافت فورک

اتریوم کلاسیک دنباله‌رو قوانین اصلی شبکه بود و خط فکری اتریوم را حفظ کرد. افرادی که ETC را ادامه دادند، مدافع تغییرناپذیری بلاک چین بودند و با شعار «کد قانون است» با فورک اتریوم مخالفت کردند. از حمله سال ۲۰۱۶ به بعد، اتریوم کلاسیک نیز اتک‌های زیادی تجربه کرد.

در آگوست همان سال تعدادی از طرفداران اتریوم برای تبدیل کلاسیک اتر به اتر، به صرافی پولونیکس اتک زدند و ۲/۹ میلیون ETC سرقت کردند.

در ژوئن ۲۰۱۷ تیم اتریوم کلاسیک در توییتر خود اعلام کرد که والت کلاسیک اتر مورد حمله فیشینگ قرار گرفته است. بعدتر در ژانویه ۲۰۱۹ و جولای و آگوست ۲۰۲۰ نیز به شبکه اتریوم کلاسیک حمله ۵۱ درصدی کردند.

حمله ۵۱ درصد چیست و چطور بلاک چین‌ها را تهدید می کند؟

اهداف و ایده اتریوم کلاسیک

از زمان ایجاد پروژه، پیشرفت‌های زیادی در شبکه اتریوم کلاسیک به‌وجود آمده است. هدف اصلی این پروژه تبدیل‌شدن به شبکه پرداخت جهانی با استفاده از قراردادهای هوشمند است. قراردادهایی که بدون حکمرانی متمرکز عمل می‌کنند. به‌علاوه اتریوم کلاسیک می‌خواهد کوین این شبکه به ارزی برای ذخیره ارزش و انجام مبادلات تبدیل شود.

شبکه اتریوم کلاسیک چگونه کار می‌کند؟

شبکه اتریوم کلاسیک بر خلاف اتریوم بر اساس گواه اثبات کار (PoW) کار می‌کند. تفاوتی که اتریوم کلاسیک با بیت کوین دارد الگوریتم‌های استفاده شده در PoW است.

شبکه ETC از الگوریتم Ethash استفاده می‌کند که برای استخراج و ماینینگ نیاز به کارت گرافیک (GPU) دارد؛ بنابراین با توجه به ASICهایی که در استخراج ETC در مقایسه با بیت کوین استفاده می‌شود، استخراج اتریوم کلاسیک ارزان‌تر خواهد بود. این کار به غیرمتمرکزشدن بیشتر شبکه کمک می‌کند، زیرا افراد بیشتری قادرند در فعالیت‌های ماینینگ مشارکت کنند.

معرفی رمزارز ETC

اتریوم کلاسیک (ETC) از نظر ارزش بیست‌ویکمین ارز دیجیتال در بازار رمز ارزها است. ارزش بازار این کوین ERC-20 در زمان نگارش این مقاله به‌طور تقریبی ۸ میلیارد و ۷۶۶ میلیون دلار و قیمت اتریوم کلاسیک برابر با ۶۷/۹۳ دلار است.

تعداد کوین‌هایی که از این ارز دیجیتال عرضه می‌شود، ۲۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار عدد خواهد بود و در حال حاضر ۶۱ درصد معادل ۱۲۸ میلیون ۹۰۰ هزار عدد از آن در چرخه بازار است.

کوین ETC به‌عنوان پاداش به ماینرها و نودهای شبکه که وظیفه استخراج بلاک‌ها و تایید تراکنش‌ها را دارند، داده می‌شود. پاداش اولین بلاک ماین شده در سال ۲۰۱۵، پنج ETC بود و در حال حاضر به‌ازای هر بلاک ماین شده، ۳/۲ ETC به ماینرها داده می‌شود.

این عدد در آوریل ۲۰۲۲ و با استخراج بلاک ۱۵ میلیون، به ۲/۵۶ ETC کاهش می‌یابد. همچنین از این ارز دیجیتال می‌توان برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها، پرداخت هزینه کالاها و خدمات و تبدیل به دیگر رمزارزها استفاده کرد.

نقشه راه اتریوم کلاسیک

شبکه اترویم کلاسیک در زمان فعالیت خود، مراحل و گام‌های مشابهی با شبکه اتریوم داشته است. در این قسمت اقدامات انجام شده در این پروژه و اتفاقاتی که برای آن افتاده است را بیان می‌کنیم.

سال ۲۰۱۵
راه‌اندازی اتریوم (۳۰ جولای)
ایجاد انجماد در بلاک ۲۰۰,۰۰ و معرفی بمب سختی برای انتقال از PoW به PoS (۸ سپتامبر)

سال ۲۰۱۶
آپدیت هوم استد “Homestead” (۱۵ مارس) ،استفاده از قرارداد هوشمند DAO (۳۰ آوریل)
جمع‌آوری ۱۵۰ میلیون دلار از طریق DAO (۲۷ می) ، اعلام امن بودن سپرده‌های DAO (۱۲ ژوئن)
هک DAO و شروع فعالیت جامعه و توسه‌دهندگان برای پیاده‌سازی سافت فورک (۱۷ ژوئن) ،بازپس‌گیری ۷۰ درصد از سپرده‌های DAO توسط هکرهای کلاه سفید با نام «رابین هود» (۲۱ ژوئن)

ایجاد سافت فورک توسط بنیاد اتریوم برای سانسور تراکنش هکرها (۲۴ ژوئن) ،اعلام مشخصات هارد فورک (۱۵ جولای)
ایجاد اتریوم جدید از بلاک ۱,۹۲۰,۰۰۱ با علامت ETC (۲۰ جولای) ، لیست شدن ETC در بزرگ‌ترین صرافی اتریوم، پولونیکس (۲۳ جولای) ، جدا شدن طرفداران اتریوم کلاسیک از ETH و تشکیل کانال‌های اجتماعی خودشان (۲۴ جولای)

پشتیبانی Geth از شبکه اتریوم کلاسیک (۲۷ جولای) ، اعلام استقلال کلاسیک‌ها بعد از حمله طرفداران ETH (بلاک ۲,۰۵۰,۰۰۰) ، آزاد شدن سرمایه‌های بلوکه شده DAO (۳۱ آگوست) ، حمله ۵۱ درصدی به ETC توسط طرفداران ETH برای نابودی شبکه اتریوم کلاسیک (۳۱ جولای) ، شفاف‌سازی اصول و شبکه اتریوم کلاسیک و شعار «کد قانون است» (۹ سپتامبر) ، قیمت‌گذاری مجدد گس بعد از حمله به هر دو شبکه اتریوم و اتریوم کلاسیک (بلاک ۲,۵۰۰,۰۰)

سال ۲۰۱۷
آپدیت جان سخت “Die Hard” و به تاخیر انداختن بمب سختی (۱۳ ژانویه – بلاک سه میلیون)
آغاز به کار تیمی با نام ETCDEV برای ری‌برند اتریوم کلاسیک (۲۰ فوریه)
اجماع سیاست‌های پولی با نام ۵M20 – کاهش ۲۰ درصد از پاداش بلاک در هر پنج میلیون بلاک (یک مارس)
راه‌اندازی اولین سرمایه‌گذاری غیر بیت کوینی گِری اسکیل “GrayScale” (یک مارس)
راه‌اندازی مانتیس (۸ آگوست)
اولین کنفرانس اتریوم کلاسیک در هنگ کنگ (۱۲ نوامبر)
آپدیت گاتهام – مرحله دوم ۵M20 (۱۱ دسامبر – بلاک ۵,۰۰۰,۰۰۱)

سال ۲۰۱۸
خنثی کردن بمب سختی توسط ETC برای برگشتن به PoW (بلاک ۵,۹۰۰,۰۰۰ – ۲۹می )
شروع به کار تیم آزمایشگاه اتریوم کلاسیک “ETC Labs Team” (ژوئن)
راه‌اندازی کوتی “Kotti” شبکه تست PoA اتریوم کلاسیک (۸ سپتامبر)
دومین کنفرانسETC در کره جنوبی (۱۲ سپتامبر)
لیست شدن ETC در کوین بیس (یک اوکتبر)

سال ۲۰۱۹
اولین حمله ۵۱ درصدی به بلاک چین اتریوم کلاسیک (۸ ژانویه)
اجماع آتلانتیس بر پروپوزال ۱۰۵۴ برای پیاده‌سازی پروتکل بیزانس و اسپیریوس دراگون (۲۰ ژوئن)
آپدیت آتلانتیس (۱۲ سپتامبر – بلاک ۸,۷۷۲,۰۰۰)
سومین کنفرانس سالانه اتریوم کلاسیک (۳ اوکتبر)
اجرای Mordor پروتکلی برای تست نت گواه کار Ethash (۴ اوکتبر)
پشتیبانی بسو “Hyperledger Besu” از اتریوم کلاسیک (۱۲ نوامبر)
اجماع Aztlán بر پروپوزال ۱۰۶۱ برای پیاده‌سازی آپدیت پروتکل استانبول اتریوم (۵ دسامبر)
اجماع Agharta بر پروپوزال ۱۰۵۶ برای پیاده‌سازی آپدیت پروتکل پترزبورگ اتریوم (۱۲ دسامبر)

سال ۲۰۲۰
آپدیت Agharta (۱۱ ژانویه – بلاک ۹,۵۷۳,۰۰)
راه‌اندازی Core-Geth (۳ فوریه)
حل مشکل اجماع Aztlán با آپدیت فونیکس (۵ فوریه)
اعلام کدهای پروپوزال ۱۰۵۰ (۱۲ فوریه)
کشف باگ در پروپوزال‌های ۱۰۶۱ و ۱۰۷۸ توسط تست نت Aztlán (۲۰ فوریه)

رد شدن پروپوزال‌های ۱۰۶۱، ۱۰۷۸ و ۱۰۸۶ به دلایل امنیتی (۲۶ فوریه)
اجماع روی پروپوزال ۱۰۸۸ (۲۶ فوریه)
آزمایش تست نت Mordor توسط فونیکس (۹ مارس)
مرحله سوم ۵M20 (۱۷ مارس – بلاک ۱۰,۰۰۰,۰۰۱)
آزمایش تست نت Kotti توسط فونیکس (۱۵ آوریل)
آپدیت فونیکس (یک ژوئن – بلاک ۱۰,۵۰۰,۸۳۹)
حمله کاربران متمرکز ETH به اتریوم کلاسیک (۲۰ جولای)

دومین حمله ۵۱ درصدی به شبکه اتریوم کلاسیک (۳۱ جولای)
سومین حمله ۵۱ درصدی به شبکه اتریوم کلاسیک (۶ آگوست)
چهارمین حمله ۵۱ درصدی به شبکه اتریوم کلاسیک (۲۹ آگوست)
اجماع کاربران اتریوم کلاسیک برای پاسخگویی به حملات ۵۱ درصدی – “M.E.S.S” (۱۰ اوکتبر – بلاک ۱۱,۳۸۰,۰۰۰)
آزمایش تانوس “Thanos” روی تست نت Mordor (بلاک ۲,۵۲۰,۰۰۰)
آپدیت تانوس (۲۸ نوامبر – بلاک ۱۱,۷۰۰,۰۰۰)

استفاده از آپدیت تانوس برای تغییر الگوریتم Ethash به Etchash (۲۸ نوامبر)
بهبود مانتیس “Mantis” اتریوم کلاسیک (۹ دسامبر)

همکاری‌های شبکه اتریوم کلاسیک

با توجه به حملاتی که به شبکه اتریوم کلاسیک در سالیان قبل شد، این شبکه با همکاری شبکه اتریوم چندین پروژه به‌روزرسانی انجام داده‌اند.

پروژه‌های مختلف با در نظر گرفتن ویژگی‌های شبکه ETC، از آن در شبکه‌های خود استفاده می‌کنند. ۱۰ فوریه ۲۰۲۰ آزمایشگاه ETC با بنیاد فانتوم برای پیاده‌سازی شبکه Defi، شروع به همکاری کرد. فانتوم از شبکه Xar که بلاک چینی دیفای محور است استفاده می‌کند.

در فوریه ۲۰۲۰ آزمایشگاه اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic Lab) که متشکل از تیم‌های توسعه دهنده این شبکه هستند، اعلام کرد با چین لینک (Chainlink) برای تغییراتی در بلاک چین اتریوم کلاسیک همکاری خواهد کرد.

سوارم (Swarm) که یک شبکه ذخیره‌سازی غیرمتمرکز است در آگوست ۲۰۲۰ از همکاری این شرکت با شبکه اتریوم کلاسیک برای راه‌اندازی نسخه آلفا و بتای شبکه‌اش خبر داد. این پروژه از اوکتبر ۲۰۱۹ شروع شده است.

اتریوم کلاسیک در تاریخ ۶ اوکتبر ۲۰۲۰ در توییتر خود اعلام کرد با Filecoin برای گسترش اکوسیستم آن همکاری خواهد کرد. Filecoin یک شبکه ذخیره‌سازی غیرمتمرکز است.

تیم گرداننده شبکه اتریوم کلاسیک

شاید بتوان گفت ویتالیک بوترین و دیگر بنیان‌گذاران اتریوم، تیم اصلی اتریوم کلاسیک هستند اما بعد از فورک آن، اسم تیم یا فرد خاصی برای اداره ETC مطرح نشد. شبکه ETC به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کند و هیچ تیم رسمی برای اداره آن وجود ندارد.

در واقع جامعه اتریوم کلاسیک وظیفه توسعه آن را برعهده دارد که بدون نیاز به مجوز فعالیت می‌کند. هر کدام از فعالان این شبکه می‌توانند طرح‌های توسعه اتریوم کلاسیک (ECIP) خود را ارائه و در صورت اجماع، ‌آن را اجرا کنند.

شرکت‌ها و مجموعه‌هایی مانند آزمایشگاه استورج (Storj Lab)، تیم توسعه دهنده بیزانس (Byzantine Fault)، آزمایشگاه گودل (Gödel Labs)، ChainSafe ،ETC Core و … از زمان ایجاد شبکه اتریوم کلاسیک در توسعه آن ایفای نقش داشته‌اند.

روش خرید و کیف پول مناسب اتریوم کلاسیک

صرافی‌های نام‌آشنایی مانند بایننس، بیترکس، کوین‌بیس‌ پرو، FTX و هات بیت ETC را لیست کرده‌اند و کاربران می‌توانند از طریق هر کدام به خرید و فروش اتریوم کلاسیک بپردازند.

برای انتخاب کیف پول نیز همواره دو معیار راحتی و امنیت مطرح است. کیف‌پول‌های مختلفی از جمله سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و مبتنی بر وب وجود دارد که از ETC پشتیبانی می‌کنند. انتخاب هرکدام از آن‌ها به نیاز شما بستگی دارد.

کیف پول‌های مبتنی بر وب: مای اتر والت و متامسک
کیف پول‌های سخت‌افزاری: لجر، ترزور و سیف پل (SafePal)
کیف پول‌های نرم‌افزاری: اتومیک، کوین‌بیس و کوینومی

جنبه‌های مثبت و منفی ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک

هیچ تحریفی در اصول بلاکچین و قوانین شبکه به وجود نیامده است  و اتریوم کلاسیک به اهداف آینده زنجیره متعهد مانده است.

ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک با پتانسیل رشد بالایی همراه است. از نظر سرمایه‌گذاری یک پروژه با ریسک بالا محسوب می‌شود؛ اما حامیان مهمی چون بری سیلبرت (Barry Silbert) در Grayscale Investment Trust دارد که خبر از آینده موفق و درخشان سرمایه‌گذاری بر روی این ارز دارد. 

متاسفانه اتریوم کلاسیک فاقد یک جامعه متشکل از محققین، توسعه‌دهندگان و تجار است که بتوانند صورت دائمی جلسه برگذار کنند؛ برخلاف اتریوم که دارای یک جامعه مخصوص به نام Enterprise Ethereum Alliance است.

تیم جدید اتریوم کلاسیک با افرادی رو به رو شده است که ممکن است قوانین و اصول اولیه را زیر پا بگذارند. توسعه‌دهندگان کنونی این پلتفرم با توسعه‌دهندگان قدیمی و اولیه متفاوت هستند.

برخی از کارشناسان عقیده دارند که حامیان این پروژه از مخالفین عمده اتریوم هستند.

آشنایی با کیف پول‌های ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک

برای ذخیره‌سازی اتریوم کلاسیک (ETC) ، ارسال و دریافت رمز ارز می‌توان از کیف‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متنوعی استفاده کرد.  برخی از کیف پول‌هایی که این رمز ارز را پشتیبانی می‌کنند، عبارتند از :

• کیف پول سخت‌افزاری لجر نانو اس (Ledger Nano S)
• کیف پول سخت‌افزاری ترزور (Trezor)
• کیف پول نرم‌افزاری اتمیک (Atomic)
• کیف پول نرم‌افزاری میست (Mist)
• کیف پول نرم‌افزاری جاکس (Jaxx)
• کیف پول نرم‌افزاری کوینومی (Coinomi)
• کیف پول نرم‌افزاری امرالد (The Emerald Wallet)

 آشنایی با نحوه کار اتریوم کلاسیک (ETHEREUM CLASSIC)

عملکرد اتریوم کلاسیک شباهت زیادی به اتریوم دارد؛ حتی زبان برنامه‌نویسی پروتکل‌های هوشمند هر دو ارز هم یکسان است و سولیدیتی (Solidity) نامیده می‌شود.

سایز، زمان ایجاد و پاداش هر دو نیز شباهت زیادی به همدیگر دارد. به این نکته نیز توجه داشته باشید که قیمت اتریوم و اتریوم کلاسیک به شدت با یکدیگر فرق می‌کند! با وجودی که قیمت اتریوم کلاسیک از زمان پیدایش با افزایش قیمت مواجه بوده است.

تاریخچه پیدایش و ورود اتریوم کلاسیک به بازار رمز ارزها

 مه ۲۰۱۶ و دو سال پس از شروع به کار اتریوم، یک پروژه شخص ثالث با نام The DAO یا Decentralized Autonomous Organization  کلید خورد.

سازمان خودگردان غیرمتمرکزی که توسط یک استارت‌آپ آلمانی با نام slock.it آغاز به کار کرده بود. DAO در حقیقت یک صندوق سرمایه‌گذاری بود که به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌کرد و توسط سرمایه‌گذارانش مدیریت می‌شد.

روند کار DAO به این صورت بود که کاربران پس از خرید اتریوم و سرمایه‌گذاری در این پروژه، تعدادی توکن دریافت و حق رای داشتند. استقبال از این پروژه به قدری بود که این استارت‌آپ توانسته بود در ابتدای کار خود چیزی حدود ۱۶۸ میلیون دلار سرمایه اولیه جذب کند.

در ۱۷ ژوئن و با پیدا شدن یک باگ در پروژه متن‌باز DAO توسط یک هکر ناشناس، زنگ خطر برای این سازمان و اتریوم به صدا درآمد. ۳.۶ میلیون ETH و به بیانی دیگر ۵۰ میلیون دلار از حساب‌های DAO به سرقت و به نسخه کپی دیگری از این سازمان، منتقل شد.

با هک DAO و خدشه‌دار شدن نام اتریوم، قیمت این رمز ارز از ۲۰ به ۱۲ دلار کاهش پیدا کرد. توسعه‌دهندگان مجبور بودند به فورک فکر کنند. واژه‌ای آشنا برای برنامه‌نویسان و متخصصین نرم‌افزار که به معنای چنگال و اصطلاحاً شاخه شدن است. راهی برای بازگرداندن بلاک‌هایی که توسط هکر برداشت شده بود.

از بین روش‌های مطرحی از جمله سافت فورک، هاردفورک گام نهایی توسعه‌دهندگان اتریوم بود. روشی که زنجیره را به دو شاخه مستقل تبدیل می‌کرد تا مسیری جدید برای کاربران اتریوم باز کند. به بیانی دیگر، هاردفورک تغییری در قوانین بلاکچین است که به نسخه قدیمی‌تر اجازه فعالیت در شبکه جدید را نمی‌دهد.

هاردفورک‌ها همیشه باعث به وجود آمدن یک ارز جدید نمی‌شوند. اما این اتفاق در خصوص اتریوم رخ داد. هاردفورک در بلوک شماره ۱,۹۲۰,۰۰۰ انجام شد و موافقان و مخالفان آن به قدری بود که اتریوم جدیدی ایجاد، و نام نسخه قبلی به اتریوم کلاسیک تغییر پیدا کرد.

استخراج اتریوم کلاسیک

به دلیل اینکه اتریوم کلاسیک(ETC)، فورک اتریوم(ETH) است و  هر دو از الگوریتم Ethash پشتیبانی می‌کنند. به همین دلیل می‌توان با سخت‌افزاری که اقدام به استخراج ETC نموده‌اید، اتریوم کلاسیک را هم ماینینگ کنید.

برخلاف بیت‌کوین که با هر ۲۱۰ هزار بلاکی که استخراج شود، پاداش به نصف کاهش پیدا می‌کند، اتریوم کلاسیک به ازای هر ۵ میلیون بلاکی که استخراج شود، تنها ۲۰ درصد از پاداش بلاک را کاهش می‌دهد.

آخرین کاهشی که تا امروز انجام شده، پاداش اتریوم کلاسیک را از ۴ ETC به ۲/۳ ETC رسانده و انتظار می‌رود کاهش بعدی در آوریل ۲۰۲۲ باشد.

برنامه‌های غیرمتمرکز

پس از هاردفورک ۲۰۱۶، ، ۹۰ درصد کاربران، به اتریوم منتقل شدند. بنابراین در حال حاضر برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم با توجه به وجود ابزارهای توسعه‌ای نظیر متامسک(Metamask) بسیار بیشتر از اتریوم کلاسیک است.

سخن پایانی

سعی کردیم در این مقاله با شبکه اتریوم کلاسیک بیشتر آشنا شویم. بسیاری از افراد معتقدند ETC حرفی برای گفتن ندارد و با توجه به تمرکز بیشتر توسعه‌دهندگان روی اتریوم و مخصوصا آپدیت به اتریوم۲، این شبکه موفق‌تر خواهد بود و به مرور زمان اتریوم کلاسیک کمرنگ‌تر می‌شود. باید منتظر برنامه‌ها و همکاری‌های آینده دو شبکه بمانیم.