زمانی که در مورد بازارها، چه سنتی و چه ارزهای دیجیتال صحبت میکنیم، اغلب با عباراتی مانند بازار گاوی و بازار خرسی روبهرو میشویم. کاربرد چنین عباراتی معمولا به دانش و تجربه مالی فرد بستگی دارد.
بازار گاوی و بازار خرسی اصطلاحاتی هستند که از وال استریت نشأت گرفتهاند؛ یکی از استدلالهای معروف این است که گاوها به هنگام حمله شاخهای خود را به سمت بالا حرکت میدهند، پس در روند صعودی از این اصطلاح استفاده میشود. از طرفی خرسها به هنگام حمله خود را بر روی حریف یا طعمه خود میاندازند؛ پس این اصطلاح برای روند نزولی استفاده میشود.
جهت بازار تاثیر بسیار زیادی بر روی سبد سهام سرمایه گذاران دارد؛ پس مهم است که درک کنیم هر کدام از این شرایط بازار چگونه بر روی سرمایه ما اثر میگذارند. در این مقاله، با مفاهیم بازارهای گاوی و خرسی، خصوصیات این بازارها، نحوه تشخیص روند و اقدامات منطقی در بازار گاوی و بازار خرسی آشنا میشوید.
فهرست محتوا
بازار گاوی و بازار خرسی
در بازار های مالی دو نوع حرکت بازار وجود دارد؛ گاوی (Bullish) و خرسی (Bearish). بازار گاوی یا صعودی، حرکت مثبت بازار و رشد اقتصادی، و بازار خرسی یا نزولی حرکت منفی یا رکود بازار را نشان میدهند.
معمولا یک بازار زمانی خرسی است که قیمت بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته باشد و بازار گاوی زمانی است که قیمت بیش از ۲۰ درصد افزایش یابد. به افرادی که با خوشبینی خود باعث افزایش قیمت میشوند، گاو میگویند و به افراد بدبینی که گمان میکنند سرمایه آنها در حال افت ارزش است و دست به فروش سرمایه خود میزنند، خرس میگویند.
بازار خرسی برای سرمایه گذاری خطرناکتر است؛ زیرا بسیاری از شرکتها و سهامها ارزش خود را از دست میدهند و قیمتها دچار نوسانات شدید میشود. از آنجایی که تشخیص کف بازار دشوار است، سرمایهگذاران ممکن است پولشان را از بازار خارج کنند و صبر کنند تا روند بازار معکوس شود و دوباره وارد شوند.
بازار گاوی بازاری در حال صعود است و شرایط اقتصادی آن مناسب است. به خاطر این که بازارهای اقتصادی توسط سرمایه گذاران به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد، این مفاهیم نشان میدهند که سرمایه گذاران درباره بازار چه احساسی دارند و روندهای اقتصادی را چگونه دنبال میکنند.
بازار گاوی با افزایش قیمت شناخته میشود؛ در بازار سهام، روند گاوی نشان دهنده افزایش ارزش سهام شرکتهاست. در چنین مواقعی، سرمایهگذاران امیدوارند که این روند همچنان در بلندمدت ادامه داشته باشد. در این سناریو اقتصاد کشوری که این شرکت در آن قرار دارد، معمولا قدرتمند است و میزان اشتغال آن در سطح بالایی قرار دارد (البته این موضوع همیشه صادق نیست).
در عوض، بازار خرسی در حال نزول است؛ اگر این نزول قیمت به ۲۰ درصد از قیمت فعلی نرسد، بازار نزولی محسوب نمیشود. در این بازار، قیمت سهامها به طور مداوم ریزش میکنند. در طول روند نزولی، اقتصاد کشوری که این شرکت در آن قرار دارد تضعیف شده و بیکاری در آن افزایش مییابد. البته این دو مثالی که گفته شد، بسیار کلی است و تنها برای آشنایی شما با نتیجه این مفاهیم ارائه شده است.
در بازار گاوی، اطمینان سرمایه گذاران و تریدرها بیشتر است. این بدین معناست که خوشبینی و انتظارات درباره ادامه نتایج مثبت زیاد است. روند گاوی زمانی اتفاق میافتد که اقتصاد در حال رشد باشد؛ این مورد در تمامی بازارها از جمله بازار بورس، فارکس، کالاها، رمز ارزها و غیره دیده میشود.
ترید ارز دیجیتال چیست؟ همه چیز درباره معاملات رمزارز
در روند Bearish یا بازار خرسی، سرمایه گذاران داراییهای ریسکی خود را میفروشند و از بازار خارج میشوند. شانس از دست دادن پول در این نوع بازارها بسیار بیشتر است. در بازار خرسی، سرمایه گذاران یا پوزیشن Short (فروش) باز میکنند و یا به سراغ دارایی امنتری برای سرمایه گذاری میروند.
در مجموع، تریدرها زمانی وارد بازار گاوی میشوند که قیمت پایین باشد و زمانی که قیمت افزایش یافت، آن را میفروشند و در بازار خرسی نیز زمانی که قیمتها بالاست وارد میشوند و زمانی که قیمت کاهش یافت میفروشند.
خصوصیات بازار گاوی و بازار خرسی
با این که شرایط بازار های گاوی و خرسی توسط جهت آن شناسایی میشوند، اما در کنار جهت، ویژگیهایی وجود دارند که سرمایهگذاران باید از آنها اطلاع داشته باشند.
عرضه و تقاضا بازار
در بازار صعودی، میزان تقاضا بالا و مقدار عرضه پایین است؛ به عبارتی دیگر، بسیاری از سرمایه گذاران میخواهند یک رمز ارز را بخرند، اما تعداد کمی از تریدرها قصد فروش آن را دارند. در نتیجه، قیمت ارزهای دیجیتال افزایش مییابد تا سرمایهگذاران بر روی به دست آوردن مقدار توکن عرضه شده، با یکدیگر رقابت کنند.
در بازار نزولی عکس این موضوع صادق است؛ بسیاری از تریدرها به دنبال فروش ارز دیجیتال خود هستند و تقاضا کمتر از میزان عرضه است. در نتیجه، قیمت توکن یا کوین کاهش مییابد تا سرمایه گذاران بیشتری بتوانند آن را به دست آورند.
روانشناسی سرمایهگذاری بازار
به خاطر این که رفتار بازار توسط تریدرها تاثیر میپذیرد و شناسایی میشود، روانشناسی سرمایه گذاران و شناخت احساسات آنها میتواند تعیین کننده تصمیمات شما باشد؛ البته رفتار و عملکرد پروژههای سازنده رمز ارزها نیز بر روی این روند اثرگذار است.
در بازار خرسی احساسات بازار منفی است؛ سرمایه گذاران پول خود را تا زمانی که بازار به آنها سیگنال مثبت بدهد، خارج میکنند و یا به دنبال رمز ارزهایی میگردند که دیدگاه و احساس مثبتتری به آنها دارند. در مجموع، نزول قیمت، اطمینان تریدرها را کاهش میدهد؛ به همین دلیل، آنها پول خود را خارج میکنند و با خروج پول از بازار، قیمت کاهش بیشتری را تجربه میکند.
تغییر در فعالیت اقتصادی بازار
به خاطر این که ارزهای دیجیتال بخشی از یک اقتصاد بزرگتر هستند، بازار آنها و اقتصاد اصلی به شدت به یکدیگر مرتبط هستند. یک بازار خرسی با یک اقتصاد ضعیف مرتبط است. بیشتر پروژهها قادر به ذخیره سودهای عظیم نیستند؛ چون مشتریان با آنها احساس نزدیکی نمیکنند و یا اعتماد کافی را ندارند. این مستقیما بر روی میزان سودآوری آنها تاثیر میگذارد و بازار آنها را تضعیف میکند.
در یک بازار گاوی، برعکس این موضوع اتفاق میافتد؛ مردم پول بیشتری را در این پروژهها خرج میکنند و این باعث میشود که اقتصاد آنها قدرتمند شود.
نحوه تشخیص روند بازار
تعیین کننده کلیدی صعودی یا نزولی بودن بازار، واکنش آن به یک اتفاق خاص نیست؛ بلکه عملکرد بلندمدت آن را باید در نظر گرفت. حرکات کوچک تنها یک روند کوتاهمدت را میسازند که ممکن است یک اصلاح کوچک باشد. تشخیص گاوی یا خرسی بودن یک بازار را تنها میتوان با عملکرد بلندمدت آن تشخیص داد.
البته برخی مواقع یک بازار ممکن است در یک دوره ثبات قرار گیرد و جهت خاصی نداشته باشد، که به آن بازار بی روند یا Range میگویند. در این مواقع، یک سری حرکات صعودی و نزولی اتفاق میافتند که میتوانند باعث گیج شدن تریدرها شوند.
بنابراین مهم است که بازار را به صورت بلندمدت نگاه کنیم تا بتوانیم دقیقتر جهت آن را تشخیص دهیم. تمام این روندها در تمام تایم فریمها (دورههای زمانی) اتفاق میافتند و برای تشخیص درست آنها، باید به دوره زمانی بزرگتر توجه کنیم. همچنین تشخیص پایان یافتن یک روند صعودی یا نزولی، بسیار سخت و تقریبا ناممکن است و تنها میتوان به صورت حدودی آن را تخمین زد.
روند بازار را میتوانیم با استفاده از اندیکاتورهای تکنیکال مختلف تشخیص دهیم. با تشخیص درست جهت بازار، به راحتی متوجه میشویم که چه واکنشی باید داشته باشیم. برخی از بهترین اندیکاتورها برای تشخیص روند، میانگین متحرک (MA)، ابرهای ایچیموکو، خطوط روند، الگوهای ادامهدهنده و معکوسکننده روند، مومنتوم، شکست قیمت یا بریک اوت (Breakout)، حجم بازار (Market Cap)، باندهای بولینگر، پارابولیک اس ای آر، ADX و غیره هستند. روند تاثیر زیادی بر روی میزان سود یا ضرر ما دارد.
اقدامات منطقی در بازار گاوی و بازار خرسی
در یک بازار صعودی، ایدهآلترین چیز برای یک سرمایهگذار، این است که با خرید زودهنگام رمز ارز، از افزایش قیمت آن سود کسب کند و پس از رسیدن به تارگت خود، آن را بفروشد. در این بازار، هر گونه ضرری باید کوچک و موقتی باشد؛ بنابراین تریدر میتواند با اطمینان بیشتری بر روی ارزهای دیجیتال دیگری با پتانسیل سوددهی بالا سرمایهگذاری کند.
در بازار خرسی شانس از دست دادن پول بیشتر است؛ حتی اگر شما تصمیم بگیرید در رمز ارزی سرمایه گذاری کنید که امیدوارید در آینده رشد کند، قبل از سود کردن با ضرر مواجه میشوید. شما برای کسب سود از بازارهای خرسی، میتوانید پوزیشن شورت (فروش) باز کنید و یا به دنبال کوین یا توکنهای امنتری بگردید.
در بازار سهام سنتی، برخی سهامهای تدافعی وجود دارند که تغییرات روند بازار، تاثیر کمی بر روی قیمت آنها میگذارند. برخی از این نوع سهامها شامل بازار املاک، شرکتهای بیمه، بانکها، خدمات درمانی، خطوط هوایی، جاده سازی، خدمات اینترنتی و یا صنایعی مثل خدمات شهری هستند که توسط دولتها مدیریت میشوند. اینها کالاهای ضروری هستند که مردم صرف نظر از شرایط بازار، آنها را خریداری میکنند.
تمایل به نزولی شدن یک بازار
انتظارات در رابطه با گاوی یا خرسی بودن یک بازار به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ به طور کلی معاملهگران ممکن است کمتر به صعودی یا نزولی بودن یک بازار یا دارایی اهمیت دهند. این موضوع منوط به این است که بتوانند در هر دو نوع بازار به وسیله خرید استقراضی (Long) و فروش استقراضی (Short) معامله کنند.
معاملهگران به جای آرزو در رابطه با اینکه بازار بیشتر تمایل به گاوی شدن داشته باشد یا بالعکس، به این فکر میکنند که آیا آنها در ارزیابی صعودی یا نزولی بودن شرایط درست عمل کردهاند یا خیر و آیا با استراتژیهای معاملاتی که تعیین کردهاند در شرایط فعلی سود میبرند یا لازم است آنها را تغییر دهند.
در طرف دیگر سرمایهگذاران، یک کلاس دارایی را به دید بلندمدت خریداری میکنند و از افزایش ارزش آن سود به دست میآورند. بنابراین این افراد تمایل به صعودی شدن (گاوی شدن) بازار دارند. اما اگر یک سرمایهگذار پیش بینی کند که بازار به سمت خرسی شدن پیش خواهد رفت، ممکن است به سود به دست آمده (حتی اگر صددرصد سود به دست نیامده باشد) قناعت کند و برای جلوگیری از ضرر، دارایی خود را به فروش برساند.
اما بیایید به طور خاص به معاملات ارزهای دیجیتال نگاه کنیم. چرا یک سرمایهگذار یا معاملهگر باید بخواهد که ارز دیجیتالی (برای مثال بیت کوین) نزولی شود؟
یکی از دلایل پشت پرده این تمایل، می تواند موقعیت معاملاتی آنها باشد. اگر یک معاملهگر در رابطه با بیت کوین، احساساتی خرسی و انتظار کاهش قیمت در آینده را داشته باشد، ممکن است به وضعیت فروش استقراضی (Short) وارد شود و از افت قیمت دارایی سود کسب کند.
علاوه بر تمامی مطالب گفته شده، یک معاملهگر میتوانند به صورت کوتاهمدت، احساسات خرسی داشته باشد یا به صورت بلندمدت، انتظار رشد بازار و گاوی شدن آن را داشته باشد. برای مثال، ممکن است یک معاملهگر انتظار داشته باشد که بیتکوین، در چند روز یا هفتههای پیش رو افت کند و نوسان داشته باشد؛ اما در نهایت افزایش یافته و به یک روند صعودی بازگردد.
سرمایهگذاران یا معاملهگران همچنین میتوانند تمایلاتی برای خرسی شدن بازار در کوتاه مدت و گاوی شدن آن در بلند مدت داشته باشند. بگذارید توضیح دهیم. این افراد میتوانند با رسیدن یک دارایی به کف قیمتی آن را با قیمتی ارزانتر خریداری کنند و بعداً با صعودی شدن سود کسب کنند.
در طرف دیگر، ممکن است یک فعال بازار، چشم انداز صعودی کوتاه مدت و نزولی در بلند مدت برای یک دارایی متصور شود. این افراد ممکن است فکر کنند یک دارایی به دلیل جنون پیرامون آن یا عوامل دیگر، فعلاً در کوتاه مدت بالا میرود. پس در این زمان خرید میکنند و چون فکر میکنند حباب بازار در بلند مدت میترکد، دارایی خود را پس از کسب سود به فروش میرسانند.
چه چیزی باعث تعیین جهت بازار های گاوی و خرسی میشود؟
دیدگاه صعودی یا نزولی هر شخص احتمالا بر اساس طیف وسیعی از فاکتورها مانند نمودارها، اخبار و دانش عمومی است. یک فعال بازار، میتواند پیش بینی کند که بیت کوین یا یک آلت کوین، برای دورهای بر اساس شرایط یا الگوهای خاص موجود در یک نمودار نزولی خواهد بود.
ممکن است بر اساس اخبار منفی، برای مثال، اقدامات نظارتی خاص دولتها، یک معاملهگر به صورت بلندمدت نسبت به بازاری دیدگاه خرسی داشته باشد. یا ممکن است معاملهگر دیگری، بر اساس یک رویداد آینده (برای مثال راهاندازی معاملات آتی بیت کوین در بورس کالای شیکاگو در سال ۲۰۱۷) دیدگاهی صعودی داشته باشد.
علاوه بر این، ممکن است سرمایهگذاری در حالت کلی، برای یک دارایی بازار گاوی یا خرسی متصور شود. مایکل سیلور (Michael Saylor)، مدیرعامل شرکت مایکرواستراتژی، طرفدار سرسخت بیت کوین است و آن را مخزنی جدید برای ارزش پول میداند. در طرف دیگر، پیتر شف (Peter Schiff)، طرفدار طلا، معتقد است بیت کوین تنها یک حباب است.
بنابراین، در تعیین دیدگاه در مورد بازار گاوی یا خرسی عوامل مختلفی نقش دارند. چارچوبهای زمانی، دیدگاههای مختلف، نظرات، رویدادها، همه اینها میتوانند بر چشمانداز یک فرد نسبت به یک دارایی یا کلاس دارایی تاثیر بگذارد. در نهایت هر فرد باید در مورد آنچه که فکر میکند به نتیجهگیری کلی برسد و در فعالیت خود در بازار اعمال کند.
بازار شاهین و کبوتر
زمانی که بحث تغییر در قوانین مالی دولتها مطرح میشود، مردم معمولا از کلمه گاوی و خرسی استفاده نمیکنند و به جای آن، اصطلاحات شاهین و کبوتر را به کار میبرند؛ زمانی که میخواهیم مقامات رسمی بانکهای مرکزی را دسته بندی کنیم، آنهایی که تمایل به افزایش نرخهای بهره دارند را معمولا در دسته شاهین قرار میدهیم و مقاماتی که میخواهند نرخ بهره را کاهش دهند را نیز با اصطلاح کبوتر میشناسیم.
مانند مفاهیم گاوی و خرسی، این اصطلاحات نیز معکوس یکدیگر را توصیف میکنند؛ اما برعکس گاو و خرس که برای شرایط بازار به کار میروند، شاهین و کبوتر شرایط قوانین مالی دولتها را توضیح میدهند.
- کبوتر: نشان دهنده قوانین مالی متمایل به توسعه است؛ نرخ بهره پایین، درصد سود سالیانه سپردهگذاری در بانکها را کاهش میدهد و در نتیجه، مردم پولشان را خارج میکنند و وارد چرخه بازار و تولید میکنند، که این باعث افزایش تورم میشود. بدهی در حال افزایش دولتها باعث چاپ پول میشود، که این سبب افزایش مقدار پول در گردش میشود. بانکهای مرکزی معمولا از شرایط کبوتر در زمانی استفاده میکنند، که میخواهند تورم را افزایش دهند تا در نتیجه تورم، تولید در کشور نیز افزایش یابد.
- شاهین: نشان دهنده قوانین مالی محدودکننده است. نرخ بهره بالاتر باعث میشود که سپردهگذاری پول در بانکها سودآور باشد. اگر دولت یک کشور بدهی کمی داشته باشد، عرضه پول در گردش را کاهش میدهد. بانکهای مرکزی از شرایط شاهین زمانی استفاده میکنند که میخواهند از تورم جلوگیری کنند.
پس از بحران مالی بزرگ سال ۱۹۲۳، دولتها با قوانین شاهین عمل کردند و تلاش کردند تا جایی که میتوانند، پول خود را نجات دهند. پس از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ نیز دولتها با شرایط کبوتر عمل کردند و با کاهش نرخ بهره، سعی کردند رشد اقتصادی را تحریک کنند.
جمعبندی در خصوص بازار
در این مقاله با مفاهیم بازار گاوی و بازار خرسی و نحوه واکنش سرمایه گذاران و تریدرها در هر یک از این بازارها آشنا شدید. بازارهای گاوی و خرسی بر روی سرمایه شما تاثیر زیادی میگذارند. در اینجا ما به برخی ویژگیهای این روندها پرداختیم تا با اتفاقاتی که در بازار میافتد، آشنا شوید.
اما باید این را هم در نظر بگیرید که یک روند دیگر نیز به نام بی جهت یا Range نیز وجود دارد، که با صعود و فرودهای زیادی همراه است، اما روند خاصی ندارد.
در این مواقع، بسیاری از تریدرها گیج میشوند و نمیدانند چه کاری باید انجام دهند. بنابراین بهترین کار این است که روند بلندمدت را بررسی کنید تا دید دقیقتری داشته باشید. همچنین تشخیص زمان دقیق به پایان رسیدن این روندها تقریبا غیرممکن است.
پس شما به عنوان سرمایه گذار یا تریدر، باید زمانی را صرف تشخیص روند بازار کنید و بعد تصمیم بگیرید.