بردلی کنت گارلینگهاوس (Bradley Kent Garlinghouse) که با نام مخفف برد گارلینگهاوس (Brad Garlinghouse) شناخته می‌شود، مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت تکنولوژی مالی ریپل Ripple Labs است. او قبلا مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت Hightail (که قبلا با نام YouSendlt شناخته می‌شد) بود. در این مقاله به زندگینامه Brad Garlinghouse می‌پردازیم.
فهرست محتوا
برد گارلینگهاوس کیست ؟
برد گارلینگهاوس کیست ؟ او در ۶ فوریه ۱۹۷۱ در توپکای کانزاس در آمریکا به دنیا آمد. اطلاعات زیادی از دوران کودکی تا جوانی برد گارلینگهاوس موجود نیست و تنها اطلاعاتی از رشته و مدرک دانشگاهی و پست‌های مدیریتی او وجود دارد. گارلینگهاوس دارای مدرک لیسانس اقتصاد از دانشگاه کانزاس و MBA از دانشکده اقتصاد دانشگاه هاروارد است.
چانگ پنگ ژائو یا CZ کیست؟ از کار در مک‌دونالد تا تاسیس صرافی بایننس
برد گارلینگهاوس قبل از این که مدیر عاملی شرکت ریپل را بر عهده بگیرد، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت Hightail بود. قبل از شرکت Hightail، برد گارلینگهاوس به مدت ۲ سال مقام ریاست برنامه‌های مشتریان در شرکت AOL را بر عهده داشت و قبل از آن نیز معاون ارشد مدیرعامل یاهو بود.
او سرمایه گذار فعالی است؛ به طوری که در بیش از ۴۰ شرکت شامل شرکت سخت افزاری Pure Storage، استارتاپ هوش مصنوعی Diffbot و شرکت Indigo Agriculture سرمایه گذاری کلان انجام داده است. برد گارلینگهاوس عضو هیئت مدیره دو شرکت Animoto و OutMatch است.
در گذشته نیز پست‌های مدیریتی در Ancestry.com و Tonic Health بر عهده داشت.
از سال ۲۰۱۵، برد گارلینگهاوس مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت ریپل بوده است. به علاوه، او جزو سرمایه گذاران اصلی چند پروژه، از جمله پروژه هوش مصنوعی Diffbot بوده و تامین نیروی انسانی پلتفرم Wonolo را بر عهده داشته است.
برد گارلینگهاوس در سال ۲۰۱۹ و فعالیتش در ریپل
در طول سال ۲۰۱۹، ریپل همکاری‌های استراتژیکی با شرکت‌های مختلف خدمات مالی ایجاد کرده تا شبکه بلاک چین Ripplenet را در پرداخت‌های بین مرزی گسترش دهد.
چند مورد از این شرکت‌ها PNC، مانی گرام (MoneyGram) و فیناسترا (Finastra) هستند. در طی مصاحبه‌ای با مجله Fortune در اکتبر ۲۰۱۹، برد گارلینگهاوس به پروژه لیبرای فیسبوک اشاره کرد و گفت که این غول رسانه اجتماعی به دلیل فشارهای قانون گذاران و پس زدن‌های آنها، تا قبل از سال ۲۰۲۳ نمی‌تواند ارز دیجیتال خود را عرضه کند.
در میان مباحثاتی که در اطراف مدل کسب و کاری ریپل و ارتباط آن با توکن XRP وجود داشت، برد گارلینگهاوس واکنش نشان داد و گفت که شفافیت ریپل راه را برای حمله به آن باز کرده است.
خیلی از این انتقادات به بیزینس مدل ریپل، به فروش توکن‌های XRP به سرمایه گذاران سازمانی و خرده فروشان بود. زیرا اصل هدف ریپل تبدیل شدن به یک دارایی برای سازگاری با خدمات نرم افزاری بود، نه فروش به سرمایه گذاران سازمانی و خرده فروشان.
در سال ۲۰۲۰ نیز ریپل بسیار شبیه به سال ۲۰۱۹ عمل کرد؛ یعنی به همکاری‌های استراتژیک خود با سیستم‌های پرداخت جهانی ادامه داد و به صورت دوره‌ای، درصدی از توکن‌های XRP را برای حمایت از بیزینس خود، به فروش رساند.
در ژانویه ۲۰۲۰، برد گارلینگهاوس اشاره کرد که احتمال این که در سال ۲۰۲۰ یک عرضه اولیه سهام (IPO) برگزار کند، وجود دارد. تاریخچه مدیریت برد گارلینگهاوس به دوران دبیرستان بر می‌گردد. او زمانی که در دبیرستان Topeka تحصیل می‌کرد، رئیس شورای دانش آموزان بود؛ گارلینگهاوس همزمان با مدرسه، ویرایشگر روزنامه The World نیز بود.
برد گارلینگهاوس در طی فعالیت حرفه‌ای، صدها مصاحبه با افراد مختلف انجام داده است. او همیشه دو سوال از طرف مقابل می‌پرسد: سوال اول، اهل کجا هستی؟ اگر فرد پاسخ دهد که اهل یکی از ایالت‌های غرب میانه آمریکاست، گارلینگهاوس هیجان زده می‌شود؛ زیرا اهالی آن منطقه را افرادی سخت کوش، متواضع و دارای ارتباط خوب با دیگران می‌داند.
دومین سوالی که برد گارلینگهاوس از افراد می‌پرسد، این است که از ۱ به ۱۰ به خوش شانسی خود چه نمره‌ای می‌دهی؟ دلیل این سوال این است که او نمی‌خواهد با افرادی که خود را بدشانس می‌دانند کار کند. این سوال اطلاعات زیادی از شخص مقابل ارائه می‌دهد. به اعتقاد گارلینگهاوس ، شانس زمانی اتفاق می‌افتد که فرصت با مهارت ترکیب شود.
Brad Garlinghouse می‌گوید: معتقدم که یکی از خوش شانس‌ترین انسان‌های روی زمین هستم. او افراد زیادی را لیست کرده که اعتقاد دارد خوش شانس بوده که در طول سال‌ها با آنها ملاقات کرده است.
او به خانواده‌اش بسیار علاقمند است و می‌گوید من خوش شانس هستم که پدر و مادری همچون کنت (Kent) و سوزان (Susan) دارد که او را پشتیبانی می‌کنند. همچنین با همسرش کریستن (Kristen) و سه فرزندش احساس خوشبختی می‌کند.
مسیر شغلی برد گارلینگهاوس
علاقه برد گالینگهاوس به تکنولوزی، زمانی شروع شد که پدرش یک کامپیوتر TRS80 برای او خرید. او پس از دریافت مدرک لیسانس اقتصاد از دانشگاه کانزاس، به دانشکده کسب و کار هاروارد رفت تا بتواند مدرک MBA خود را دریافت کند. پس از هاروارد، برد گارلینگهاوس به سیلیکون ولی (Silicon Valley) پا گذاشت.
برد گارلینگهاوس در ابتدا در Home Network کار می‌کرد. این یک شرکت ارائه خدمات اینترنت پرسرعت کابلی بود که این خدمات را از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۲ ارائه می‌داد.
پس از آن، در شرکت Ventures مشغول به کار شد، که خدمات مدیریت زنجیره تامین به شرکت‌های نرم افزاری ارائه می‌داد. این شرکت در سال ۲۰۱۸ نام خود را به Steel Connect تغییر داد. پس از آن، برد گارلینگهاوس به عنوان مدیرعامل به شرکت DialPad ملحق شد که در زمینه خدمات تلفنی فعالیت می‌کرد. گارلینگهاوس از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱ در سمت مدیرعامل این شرکت فعالیت کرد و سپس استعفا داد.
از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۸، برد گارلینگهاوس در سمت معاون ارشد مدیرعامل در شرکت یاهو (Yahoo) مشغول به فعالیت شد. او در طول فعالیتش در یاهو، در راه اندازی بخش‌های Flickr، YahooMail و یاهو مسنجر دخیل بود. در همین دوران، او مانیفستی که بعدها به مانیفست کره بادام زمینی (Peanut Butter Msnifesto) معروف شد را نوشت.
این مانیفست در واقع گوشزدی به یاهو بود که تمرکزش را بر روی هسته بیزینس خود بگذارد، نه این که خود را مثل کره بادام زمینی سبک جلوه کند!
پس از یاهو، برد گارلینگهاوس به عنوان مشاور ارشد در شرکت Silver Lake Partners مشغول به کار شد و سپس در بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱، با سمت ریاست برنامه‌های مشتریان در شرکت AOL به کار خود ادامه داد.
از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ نیز گارلینگهاوس در مقام مدیرعامل شرکت Hightail ظاهر شد، تا این که در سپتامبر ۲۰۱۴ و پس از بروز اختلافاتی با اعضای هیئت مدیره در زمینه مدیریت شرکت، آنجا را ترک کرد.
بنا به گزارش مدیرعامل و هم‌بنیانگذار شرکت ریپل یعنی کریس لارسن (Chris Larsen)، برد گارلینگهاوس در سال ۲۰۱۵ به عنوان مدیر ارشد عملیات به ریپل پیوست و سپس در دسامبر سال ۲۰۱۶، به مقام مدیرعامل ارتقاء سمت یافت.
در دسامبر ۲۰۱۹، برد گارلینگهاوس اعلام کرد که ریپل ۲۰۰ میلیون دلار از شرکت‌های تتراگون (Tetragon) و SBI جذب سرمایه کرده است. در ۲۰۲۰ گارلینگهاوس تایید کرد که اگر Ripple Labs از فروش توکن‌های XRP درآمدی کسب نکند، سرمایه خود را از دست خواهد داد.
سخنان جالب برد گارلینگهاوس
همه ما محصول تجربیات خود هستیم؛ خوب و بد. بعضی مواقع شما از تجربیات منفی بیشتر می‌آموزید تا تجربیات مثبت.
به نظر من، اگر مقداری اشتباه نکنیم، به قدر کافی سخت تلاش نمی‌کنیم. فکر می‌کنم فرهنگ‌های بزرگ ریسک را با آغوش باز می‌پذیرند و آماده اشتباه هستند. اگر شما این کار را نکنید، مانند یک فرهنگ ایستا و ثابت خواهید شد و به نسل بعدی محصولات و تجربیات فکر نمی‌کنید.
برخی از کاربردهایی که در بلاک چین انجام می‌شوند، قطعا می‌توانند بهتر از دیتابیس عمل کنند.
اگر بازار رمز ارزها یا یک دارایی دیجیتال بتواند مشکلی را حل کند، ارزشمند خواهد شد.
پی پال به این دلیل وجود دارد که بانک‌ها قابل همکاری نیستند. من اگر ۱۰ دلار کارمزد پرداخت نکنم، نمی‌توانم به شما ۱۰ دلار پرداخت کنم. پس همه ما از پی پال و Venmo استفاده می‌کنیم. من قابلیت همکاری بر روی همان دفتر کل را می‌خواهم.
انقلاب بلاک چین از خارج از سیستم اتفاق نمی‌افتد؛ بلکه از درون سیستم اتفاق می‌افتد.
واژه بودن، تماما درباره اشتیاق است؛ زندگی کوتاه است. چیزهای جالب بسیار زیادی وجود دارند که می‌توانیم در زندگی انجام دهیم و اگر کسی آنها را نشان دهد، نه برای خودش ارزش خواهد داشت، و نه برای ما.
فکر می‌کنم کاری که ریپل انجام می‌دهد، فقط این نیست که چگونه بانک‌ها را فعال کنیم؟ بلکه تاثیر وسیع‌تر آن در این است که چگونه می‌توانیم اینترنت اشیا و دستگاه‌های مالی متصل به اینترنت را فعال کنیم که بتوانند حتی چند پنی را جابجا کنند.
تمرکز ریپل بر روی فعال کردن شبکه جهانی سازمان‌های مالی است تا بتوانند از نرم افزار ما به عنوان چیزی که اسمش را اینترنت ارزش گذاشته‌ایم، استفاده کنند.
درباره ریپل
ریپل نت (Ripplenet) پلی برای دسترسی به بازارهای جدید است و باعث می‌شود که خدمات خود را گسترش دهید و در دنیای پرداخت امروزی، بهترین تجربه مشتریان را به دست بیاوریم.
ریپل نت با ارائه شفافیت بیشتر در پرداخت‌ها و کاهش اشتباهات در پرداخت، باعث بهبود انتقال پول می‌شود؛ همچنین به سریع‌ترین شیوه ممکن این کار را انجام می‌دهد، که این باعث رضایت مشتریان می‌شود. ریپل نت تمام این کارها را با کمترین هزینه ممکن انجام می‌دهد.
ریپل نت چگونه کار می‌کند؟
با یک کانکشن، می‌توانید به یکی از بهترین تکنولوژی‌های بلاک چین برای پرداخت‌ها جهانی دسترسی داشته باشید؛ پرداخت‌ها می‌توانند با بیش از ۴۰ ارز مختلف انجام شوند و نقدینگی بر اساس تقاضا، به عنوان یک جایگزین برای پیش پرداخت تامین می‌شود.
بلاک چین چیست؟ همه چیز درباره فناوری بلاکچین به زبان ساده
ریپل نت یک شبکه برای تامین کنندگان پرداخت‌های سازمانی مثل بانک‌ها و موسسات مالی است که از ریپل به عنوان راه حلی برای ارسال پول بین مرزی استفاده می‌کنند.
مثلا فرض کنید که آقای جونز در نیویورک زندگی می‌کند و یک جعبه شکلات دارد که از آن استفاده نمی‌کند. او بسیار علاقمند به تماشای بازی بیسبال است، اما بلیت ندارد. شخصی نیز به نام آقای اسمیت در لوس انجلس زندگی می‌کند و حاضر است یک مُهر کمیاب را با جعبه شکلات تعویض کند.
در آخر، ما آقای براون را داریم که در آلاسکا زندگی می‌کند و به دنبال یک مُهر کمیاب می‌گردد و یک بلیت برای مسابقه بیسبال در نیویورک دارد؛ در سیستم کنونی، این افراد ممکن است هرگز یکدیگر را پیدا نکنند و نتوانند با یکدیگر معامله کنند.
اما ریپل می‌گوید: “من شکلات دارم و بیسبال را می‌خواهم.” و سیستم به دنبال کوتاه‌ترین و ارزان‌ترین ترکیب برای انجام این معامله می‌گردد. به علاوه، این پلتفرم اجازه می‌دهد که پرداخت‌ها با ۴۰ ارز مختلف از جمله بیت کوین انجام شوند و با کمترین کمیسیون ممکن (۰.۰۰۰۰۱ دلار) انجام شوند. این کمیسیون تقریبا صفر است. تنها دلیلی که کمیسیون‌ها صفر نیستند، جلوگیری از حملات Ddos است.
مزایای ریپل چیست؟
ریپل اساسا به عنوان سیستم پرداخت روزانه طراحی شده است؛ بنابراین مزایای بیشتری نسبت به بیت کوین دارد و تراکنش‌ها خیلی سریع‌تر و ارزان‌تر انجام می‌شوند.
ریپل به عنوان یک شرکت رسمی شروع به فعالیت کرد و هدف اصلی آن، ارائه خدمات به بانک‌هاست. در نتیجه، مانند دیگر ارزهای دیجیتال نیازمند قانون گذاری‌های فراوان نیست.
ریپل توانایی این را دارد که با دیگر ارزها یا طلا با کمترین کارمزد مبادله شود.
چه بانک‌هایی ریپل را پشتیبانی می‌کنند؟
- Santander
- Axis Bank
- Yes Bank
- Westpac
- Union Credit
- NBAD
- UBS
و بسیاری بانک‌های بین المللی دیگر ریپل را پشتیبانی می‌کنند و از خدمات آن برای بهبود خدمت رسانی استفاده می‌کنند.
آیا ریپل برای سرمایه گذاری مناسب است؟
هیچ سرمایه گذاری ۱۰۰ درصد مناسبی وجود ندارد و هر تصمیمی دارای ریسک است. در هر صورت تصمیم نهایی را شما می‌گیرید. به هر حال، در اینجا تعدادی از نقاط قوت و ضعف ریپل را بازگو می‌کنید:
نقاط قوت
- همانطور که اشاره شد، ریپل یک سازمان رسمی برای استفاده بانک‌هاست و استارتاپ ناشناخته‌ای مانند برخی شرکت‌های بلاک چینی دیگر نیست.
- ریپل تورم ندارد؛ تمام توکن‌ها در ابتدا استخراج شده و الان در چرخه هستند.
- هر چه بانک‌های بیشتری از ریپل برای پرداخت‌های خود استفاده کنند، ارزش آن بیشتر می‌شود. اگر روزی تمام بانک‌ها تصمیم بگیرند که از ریپل استفاده کنند، ثروت خوبی سرمایه گذاران اولیه توکن XRP خواهد شد.
نقاط ضعف
- ریپل به شدت متمرکز است؛ ایده اصلی ارزهای دیجیتال پیشگیری از کنترل به صورت متمرکز است. با این که تمام توکن‌های XRP استخراج شده‌اند، اما توسعه دهندگان ریپل می‌توانند تصمیم بگیرند که چه زمانی و چه مقدار توکن آزاد کنند و یا نکنند. در نتیجه، ریپل اساسا شبیه به سرمایه گذاری در یک بانک است.
- علاوه بر متمرکز بودن، امروز ریپل امتیاز انحصاری ۶۱ درصد از توکن‌های XRP را در دست دارد.
- ریپل متن باز است؛ بسیار هوشمندانه است، اما با وجود در دسترس بودن کدهای آن، بسیاری از هکرها سعی می‌کنند ریپل را هک کنند.
- در سال ۲۰۲۰، سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) از ریپل شکایاتی انجام داد و تقریبا تمام شرکت‌ها و بانک‌ها و موسسات مالی که با Ripple کار می‌کردند، قراردادهای خود را فسخ کردند.
نکات جالب درباره برد گارلینگهاوس
درس‌هایی که برد گارلینگهاوس در طول دوران حرفه‌ای آموخته است
برد گارلینگهاوس می‌گوید: من فکر می‌کنم فرهنگ‌های بزرگ از یک جامعه شفاف و درست به وجود می‌آیند. شما تقریبا نمی‌توانید بیش از حد ارتباط برقرار کنید؛ می‌توانید تلاش کنید و فکر کنید که آیا من باید این را دوباره بگویم؟ و پاسخ این است: بله. چیزی که شروع به انجامش کردم، این است که هر یکشنبه (روز تعطیل در کشورهای مسیحی) یک ایمیل به کل شرکت ارسال می‌کنم. این ایمیل‌ها ساختارمند نیستند و ممکن است شامل هر موضوعی باشند؛ درست مثل نتایج ماهیانه ما.
ما همچنین ناهار دوشنبه‌ها را با هم میل می‌کنیم تا تیم به هم نزدیک‌تر باشند. در اولین ناهار دسته جمعی که داشتیم، برخی از افراد غذایشان را خوردند و به پشت میزهایشان برگشتند. بنابراین من در این زمان‌ها شروع به صحبت با اعضای تیم می‌کنم و سپس چند دقیقه‌ای به سوالاتشان پاسخ می‌دهم. کار دیگری که انجام دادم، این بود که همه اعضا را وادار کردم که با مشتریانمان چند ساعتی به راحتی صحبت کنند، تا آنها را واقعا درک کنند و بشناسند.
تحلیل بنیادی شبکه ریپل و ارز دیجیتال XRP ؛ آیا این پروژه ارزش سرمایه گذاری دارد؟
ما محصول تجربیاتمان هستیم؛ خوب و بد. برخی مواقع شما از تجربیات بد بیشتر از تجربیات خوب می‌آموزید. من با تعدادی از رهبران و مدیران حرفه‌ای کار کرده‌ام. همچنین در شرکت‌هایی کار کرده‌ام که ارتباطات در آنها تبدیل به عدم ارتباطات شده بود – یعنی جایی که تنها مدیر عامل در تمام میتینگ‌ها حضور داشت و من در این فکر بودم که آنها درباره چه چیزی حرف زدند؟
من با مدیرانی سرو کار داشتم که برایم روش کرده بودند که در حال انجام چه کاری هستیم و می‌خواهیم به کجا برسیم. من این روش را انتخاب کرده‌ام. چون با کسانی که با این روش کار نمی‌کنند، شما مقداری احساس بیگانگی می‌کنید؛ چون درک نمی‌کنید که آنها چه می‌خواهند.
ما ارزش‌های ریپل را بازنویسی کردیم. بنابراین سه ارزش ما در بازی باش، واقعی باش و برجسته باش هستند. در بازی باش، درباره اشتیاق است؛ زندگی کوتاه است. چیزهای زیادی هستند که می‌توانیم در زندگی انجام دهیم. ارزش دوم یعنی واقعی بودن، واقعا درباره درست بودن در اجتماع است. من در مسیر کاری‌ام، فرهنگ‌های مختلفی را دیده‌ام و در برخی از آنها احساس کردم که دارم تحلیل می‌روم. زیرا واقعی نبودند.
آخرین ارزش ما برجسته بودن است. برخی از کمپانی‌ها رشد و توسعه می‌یابند؛ اما این غریزه از سیستم خارج می‌شود. برای من، اگر مقداری شکست نخورید، به حد کافی تلاش نمی‌کنید. فکر می‌کنم که برخی فرهنگ‌ها از ریسک استقبال می‌کنند و اشتباه می‌کنند. اگر این کار را نکنید، تبدیل به جامعه‌ای می‌شوید که ثابت است و درباره نسل بعدی محصولات و تجربیات نمی‌اندیشد.
ثروت برد گارلینگهاوس
مدیرعامل فعلی شرکت ریپل، دارای حدود ۷ درصد از کل توکن‌های XRP است. ثروت کنونی او با ارزش امروز، حدود ۹.۵ میلیارد دلار است و این مقدار با رشد شرکت، بیشتر هم می‌شود. همین باعث شده که برد گارلینگهاوس ۴۹ ساله در لیست ثروتمندان آمریکایی مجله فوربز قرار گیرد.
برد گارلینگهاوس و خیریه
در سال ۲۰۱۸ برد گارلینگهاوس ۲۹ میلیون دلار از توکن‌های XRP خود را به مدارس عمومی اهدا کرد. این اهدا، به گفته ریپل، بزرگ‌ترین اهدایی بود که به صورت ارز دیجیتال به یک خیریه بخشیده شده است. این اهدا هزاران درخواست معلمان در وب سایت Donorschoose.org را پوشش داد.
این پول برای خرید امکانات اولیه برای معلمان بیش از ۲۸,۰۰۰ مدرسه عمومی در بیش از ۵۰ ایالت خرج خواهد شد.
همچنین در سایت خیریه GiveCrypto، که بنیانگذار آن برایان آرمسترانگ (Brian Armstrong)، بنیانگذار صرافی ارز دیجیتال CoinBase است، برد گارلینگهاوس بیش از ۱۰۰ هزار دلار کمک نقدی اهدا کرده است.
جمع بندی
علاقه برد گارلینگهاوس به تکنولوژی از زمانی شروع شد که پدرش برای او یک کامپیوتر TRS80 خریداری کرد. برد گارلینگهاوس دارای مدرک لیسانس اقتصاد از دانشگاه کانزاس و مدرک MBA از دانشکده اقتصاد دانشگاه هاروارد است. پس از فارغ التحصیلی، او وارد سیلیکون ولی شد که قطب تکنولوژی دنیاست. او در ابتدا در سمت‌های مدیریتی در شرکت‌های AOL و Yahoo فعالیت کرد و سپس در سال ۲۰۱۵ به عنوان مدیر ارشد عملات وارد پروژه ریپل شد و از سال ۲۰۱۶ تاکنون نیز سمت مدیرعامل و عضو هیئت مدیره این شرکت را به یدک می‌کشد.
او در طی دوران مدیریت شرکت ریپل ، به موفقیت‌های زیادی دست یافته و این شرکت را گسترش داده است. هدف ریپل ارائه راه حل برای پرداخت‌های بین مرزی به بانک‌ها و موسسات مالی است. امروزه بانک‌های بزرگ زیادی از خدمات ریپل استفاده می‌کنند؛ زیرا انجام تراکنش‌ها توسط ریپل بسیار سریع و ارزان است.
برد گارلینگهاوس به خانواده‌اش عشق می‌ورزد و معتقد است که اگر آنها نبودند و از او پشتیبانی نمی‌کردند، شاید هرگز به این موفقیت‌ها دست پیدا نمی‌کرد.
