ارز دیجیتال کریپتوکارنسی، رمزارز، ارز رمزپایه و پول رمزنگاری شده، همگی نام‌های دیگر کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) در زبان فارسی هستند که از یک مفهوم واحد صحبت میکنند؛ مفهومی که شاید برای بسیاری از افراد، گنگ و مرموز و مبهم باشد.
در این مقاله می‌خواهیم به زبانی ساده شما را با ارز دیجیتال و تمام موارد مرتبط با آن آشنا کنیم؛ از کاربردها، ریسک‌ها، تفاوت‌ها، مزایا و معایب آن نسب به پول معمولی گرفته تا مفاهیم تازه‌ای همچون بلاکچین، استخراج، کیف‌پول و صرافی.
اگر می‌خواهید از این انقلاب عقب نمانید، با صرافی سیمیا همراه باشید تا کاملا متوجه شوید که ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست و چه مفاهیمی را وارد دنیای ما کرده است.
نکات کلیدی:
• ارز دیجیتال شکلی از پول است که برخلاف ارزهای رایج، به صورت فیزیکی تولید نمی‌شود و مجازی است.
• بهترین معادل برای Cryptocurrency رمزارز است.
• بیت کوین اولین رمزارز تاریخ است که در سال ۲۰۰۸ عرضه شد.
• ارزهای دیجیتال، امنیت تراکنش‌ها را با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری تامین میکنند.
• رمزارزها غیرمتمرکز هستند؛ یعنی هیچ نهاد واسطه یا دولتی کنترل و مدیریت آن را در اختیار ندارد.
• برای نگهداری رمزارزها به کیف پول ارز دیجیتال نیاز داریم.
• قیمت ارزهای دیجیتال با توجه به فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود که مهم‌ترین آن عرضه و تقاضاست.
• قانون‌گذاران هنوز بر سر قانونی بودن رمزارزها به اجماع نرسیده‌اند و قوانین مربوط به رمزارزها در نقاط مختلف دنیا متفاوت است.
فهرست محتوا
ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست؟
ارز دیجیتال یا رمزارز شکلی از پول است که به صورت دیجیتال یا مجازی ایجاد می‌شود و برای مبادله می‌توان از آن استفاده کرد. کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) از دو واژه Crypto به معنی رمزنگاری و Currency به معنی ارز تشکیل شده است. پس واژه «رمزارز» بهترین معادل برای آن است.
کریپتوکارنسی‌ها تمام ویژگی‌های پول‌های رایج را به جز ماهیت فیزیکی دارا هستند و از تکنولوژی رمزنگاری برای ایمن‌سازی و تایید تراکنش‌ها استفاده میکنند. می‌توان آنها را به سادگی مثل تراکنش‌های بانکی و با محدودیت‌های بسیار کمتر انتقال داد، با ارزهای دیگر مبادله کرد، خرید آنلاین و کارهایی از این قبیل انجام داد. اولین ارز دیجیتال بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۸ توسط یک فرد ناشناس به جهان معرفی شد. در بخش‌های بعدی بیشتر راجع به این رمزارز و مهم‌ترین ارزهای دیجیتال حرف می‌زنیم.
ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی چطور کار میکنند؟
برای درک نحوه کار ارزهای دیجیتال بهتر است ابتدا مرور مختصری بر امور مالی سنتی داشته باشیم. ما برای نقل و انتقال پول و بهره‌مندی از خدمات مالی، باید به بانک مراجعه کنیم؛ بانکی که محدودیت‌هایی مانند دارا بودن حداقل ۱۸ سال را دارد. بانک هویت ما را بررسی، امضای ما را ثبت و یک حساب با شماره مشخص برای ما باز می‌کند. هر پولی که به این شماره حساب واریز شود، متعلق به ماست و برداشت از آن نیز فقط با اجازه و امضای ما انجام می‌شود.
تمام تراکنش‌های حساب‌های بانکی در یک دفتر کل ثبت می‌شود که فقط بانک به آن دسترسی دارد. موجودی هر حساب، از جمع و تفریق تاریخچه تراکنش‌های آن حساب مشخص می‌شود. هر زمان درخواست انتقال یا برداشت وجه از حسابمان را داشته باشیم، بانک برای جلوگیری از جعل و تقلب دو فاکتور را کنترل می‌کند:
- هویت: برای اطمینان از اینکه درخواست‌دهنده انتقال وجه، همان صاحب حساب است.
- موجودی حساب: برای اطمینان از اینکه مبلغی به اندازه وجه درخواستی در حساب وجود دارد.
اما در ارزهای دیجیتال، دیگر خبری از بانک یا نهاد مرکزی برای وضع قوانین و افتتاح حساب وجود ندارد؛ همه‌چیز به صورت خودکار و توسط کدهای برنامه‌نویسی به صورت غیرمتمرکز انجام خواهد شد.
آشنایی با مفاهیم زیر، به درک ساختار ارزهای دیجیتال کمک می‌کند:
| عنوان انگلیسی | عنوان فارسی | تعریف |
| کلید عمومی | Public Key | آدرسی شبیه به شماره حساب بانکی است که برای دریافت ارزهای دیجیتال، آن را در اختیار سایرین قرار می‌دهید. |
| کلید خصوصی | Private Key | از یک رشته حرف و عدد تشکیل شده که به منظور انجام هرگونه عملیات در کیف پول، از آن استفاده می‌شود. کلید خصوصی مشابه رمزعبور است و نباید آن را در اختیار هیچ کسی بگذارید. |
| امضای دیجیتال | Digital Signature | نوعی رمزگذاری است که با استفاده از کلیدهای خصوصی و عمومی انجام می‌شود. |
| نود یا گره | Node | افراد واجد شرایط در شبکه که وظیفه کنترل ارزهای دیجیتال و موجودی کاربران را به عهده دارند. |
| الگوریتم اجماع | Consensus Algorithm | مکانیزمی است که طی آن نودهای شبکه بر سر حالت فعلی بلاکچین توافق میکنند. |
| بلاکچین | Blockchain | زنجیره‌ای از بلوک‌هاست که هر یک از این بلوک‌ها اطلاعاتی از تراکنش‌ها را داخل خود دارند و با هم در ارتباط هستند. |
| ماینینگ یا استخراج | Mining | به عمل تولید کوین جدید در برخی از شبکه‌های بلاکچینی گفته می‌شود. در جریان این عملیات، با استفاده از توان پردازشی کامپیوتر خود می‌توانید معادلات پیچیده ریاضی را حل و کوین‌های جدید استخراج کنید. هر فردی که زودتر بتواند به جواب برسد، مقداری از رمزارز تولیدی را به عنوان پاداش دریافت خواهد کرد. |
| استخر ماینینگ | Mining Pool | محلی است که در آن کاربران توان محاسباتی خود را روی هم جمع میکنند تا شانس بیشتری برای یافتن پاسخ معادلات بلاکچین داشته باشند. در این استخرها پاداش ماینینگ نیز میان اعضا تقسیم می‌شود. |
| کیف پول ارز دیجیتال | Cryptocurrency Wallet | چیزی شبیه دفترچه حساب بانکی است که برای نگهداری، ارسال، دریافت و مدیریت ارزهای دیجیتال از آن استفاده می‌شود. این کیف پول‌ها به صورت نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری هستند و موجودی شما در آن نمایش داده می‌شود. |
| استیکینگ یا سهام‌گذاری | Staking | به معنی قفل کردن تعدادی توکن در شبکه است که در ازای این کار سودی به کاربر تعلق می‌گیرد. |
| صرافی ارز دیجیتال | Exchange | صرافی ارز دیجیتال را می‌توان بازاری دانست که در آنجا امکان خرید و فروش و مبادله رمزارزها فراهم است. کافی است مبلغی را به این صرافی‌ها واریز و رمزارز موردنظرتان را خریداری یا مبادله کنید. |
| مرورگر بلاکچینی | Block Explorer | مرورگر بلاکچینی یک ابزار جستجو مشابه مرورگرهای اینترنتی است. به کمک این ابزار می‌توان اطلاعات موجود در یک زنجیره بلوک را جستجو کرد. |
تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست؟
ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی خصوصیات اصلی برای تبدیل شدن به پول را دارند و به همین دلیل شباهت‌های زیادی بین ارز دیجیتال و ارز فیات وجود دارد. مثلا از هر دو برای انجام معاملات استفاده می‌شود و هر دو قابلیت تقسیم‌پذیری دارند. در کنار خصوصیات اصلی، رمزارزها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که تفاوت‌های بنیادی با پول معمولی ایجاد می‌کند. این ویژگی‌ها را می‌توان اینگونه معرفی کرد:
- عدم تمرکز: مفهوم غیرمتمرکز بودن با پیدایش بیت کوین رواج یافت. عدم تمرکز به این معناست که کنترل بازار ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی در اختیار سازمان یا نهاد دولتی نیست.
- شفافیت: در دنیای ارزهای دیجیتال همه‌چیز با شفافیت ثبت می‌شود. به لطف وجود مرورگرهای بلاکچینی، می‌توان تراکنش‌های مختلف را رصد و ردیابی کرد.
- برگشت‌ناپذیری: اگر به اشتباه یا به هر دلیلی، دارایی‌های خود را به آدرسی دیگر ارسال کرده‌اید، امکان برگشت آنها وجود ندارد.
- سرعت و دسترسی: ارز دیجیتال محدودیت‌های جغرافیایی را از بین برده است. همچنین در بستر بلاکچین، تراکنش‌ها تقریبا به صورت آنی در شبکه منتشر و طی چند دقیقه تایید میشوند.
- امنیت: استفاده از رمزنگاری کلید عمومی و خصوصی، به امنیت ارزهای دیجیتال کمک می‌کند. تنها مالک کلید خصوصی می‌تواند به دارایی‌ها دسترسی داشته باشد و عملیات ارسال را انجام بدهد.
- نیاز نداشتن به مجوز: برای استفاده از ارزهای دیجیتال فقط به اینترنت، کیف پول و دارایی نیاز دارید و لازم نیست از جایی مجوز بگیرید.
انواع دسته‌بندی‌های ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست؟
ارزهای دیجیتال را می‌توان از چند منظر دسته‌بندی کرد. در زیر می‌توانید نمونه‌ای از این تقسیم‌بندی را مشاهده کنید.
- در یک دسته‌بندی کلی، می‌توان رمزارزها را به دو گروه بیت کوین و آلتکوین تقسیم کرد. بیتکوین به دلیل پیشگام بودن و ویژگی‌های خاصی که دارد، به نوعی تافته جدا بافته است. به همین خاطر به تمام رمزارزهایی که پس از آن ایجاد شده‌اند، آلتکوین گفته می‌شود. آلتکوین از ترکیب دو کلمه Alternative و Coin تشکیل شده و به معنی کوین جایگزین است.
- در سمت دیگر یک دسته‌بندی تحت عنوان کوین و توکن هم داریم. کوین‌ها بلاکچین‌های اختصاصی خود را دارند؛ مثل بیت کوین و اتریوم. اما توکن‌ها رمزارزهایی هستند که روی بلاکچین‌های دیگر مثل اتریوم راه‌اندازی میشوند. توکن‌ها به لحاظ طراحی و پیاده‌سازی، ساده‌تر از کوین‌ها هستند؛ چون به طراحی بلاکچین جدید نیاز ندارند.
- یک گروه دیگر که می‌توانیم در این دسته‌بندی به آن توجه کنیم، رمزارزهای حریم خصوصی یا به اصطلاح، پرایوسی کوین‌ها هستند. دارایی‌هایی مانند مونرو، زی‌کش و دش از جمله این ارزها هستند که به حفظ حریم خصوصی کاربر کمک میکنند؛ به این ترتیب که از انتشار اطلاعات جلوگیری میکنند و امکان رصد و ردیابی تراکنش‌ها را از بین می‌برند.
- شت کوین‌ها و میم کوین‌ها نیز دسته دیگری از ارزهای دیجیتال هستند. شت کوین به رمزارزهایی گفته می‌شود که عملا هیچگونه ارزش ذاتی ندارند و قابل اعتماد نیستند. محبوبیت شت کوین‌ها در این است که گاهی ممکن است دارندگان خود را به ثروت کلانی برسانند. هرچند بیشتر باعث ضرر و زیان کاربران میشوند. میم‌کوین‌ها هم دارایی‌هایی هستند که معمولا از تصاویر ترند رسانه‌های اجتماعی (میم) نشات می‌گیرند.
ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی معروف کدامند؟
حالا که کمی با مفاهیم ارزهای دیجیتال آشنا شدید، به معرفی تعدادی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال دنیا خواهیم پرداخت.
- بیت کوین با نماد BTC: اولین ارز دیجیتال کریپتوکارنسی است و در سال ۲۰۰۸ توسط فردی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. بیتکوین همواره در رتبه اول جدول رمزارزها قرار داشته و طی تمام این سال‌ها با قدرت به کارش ادامه داده است. همین امر باعث شده که تغییرات قیمت بیت کوین همیشه مهم باشد و روی بازار اثر بگذارد.
- اتریوم با نماد ETH: دومین ارز دیجیتال ارزشمند بازار که امکاناتی نظیر قرارداد هوشمند و برنامه غیرمتمرکز را به وجود آورده، اتریوم نام دارد. اتریوم را می‌توان جدی‌ترین رقیب بیت کوین از نظر ارزش بازار دانست که تاکنون چندبار به بیت کوین نزدیک شده است.
- تتر با نماد USDT: تتر اولین استیبل کوین بازار کریپتوست که تاکنون امتحان خود را در گذر زمان به خوبی پس داده است. تتر که به دلار دیجیتال هم معروف است، در میان ۵ رمزارز برتر بازار جای دارد و هم‌اکنون با ارزش بازاری نزدیک به ۸۰.۲ میلیارد دلار، رتبه سوم را از آن خود کرده است.
- بایننس کوین با نماد BNB: ارز دیجیتال BNB که با فاصله خوبی از رقبای خود در رده چهارم بازار رمزارزها جای دارد، کوین اصلی BNB Chain است. خیلی از افرادی که قصد سرمایه‌گذاری دارند، معمولا این رمزارز را هم در کنار بیت کوین و اتر خریداری میکنند.
- سایر رمزارزهای معروف: از جمله دیگر رمزارزهای مهمی که همیشه با حواشی و اخبار زیادی همراه بوده‌اند، می‌توان به ریپل با نماد XRP، مونرو با نماد XMR، دوج کوین با نماد Doge و شیبا با نماد SHIB نام برد. هرچند این دو مورد آخر میم کوین هستند و از منظر فنی حرف تازه‌ای برای گفتن ندارند؛ ولی با این حال معمولا در تیتر اخبار، نامی از این رمزارزها به گوش می‌خورد.
بررسی ریسک‌های سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی نوسانی است و از این رو سرمایه‌گذاری در این دارایی‌ها، با ریسک بالایی همراه است. عدم تسلط به مفاهیم پایه و نداشتن تجربه در برخی زمینه‌ها، ممکن است باعث اشتباه کاربران شود. همچنین کلاهبرداران و سودجویان نیز با وعده درآمدهای هنگفت، کاربران بی‌اطلاع را به دام می‌اندازند. برخی از این ریسک‌ها به شرح زیر هستند:
- ریسک کاربر: از آنجا که هیچ راهی برای لغو یا برگشت یک تراکنش ارز دیجیتال وجود ندارد، اغلب اوقات وقوع اشتباه از سمت کاربران می‌تواند به منزله از دست رفتن دارایی آنها باشد.
- ریسک قانون‌گذاری: وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال در اکثر کشورها هنوز نامشخص است. بعضی آنها را به عنوان ارز و بعضی دیگر به عنوان اوراق بهادار تلقی میکنند. سخت‌گیری کمیسیون بورس و اوراق بهادار در سال‌های اخیر همواره موجب اتفاقاتی شده که نوسان ارزهای دیجیتال را رقم زده است.
- ریسک شخص ثالث: کاربران و سرمایه‌گذاران زیادی با صرافی‌ها، برنامه‌های غیرمتمرکز و غیره کار میکنند و حضانت سرمایه خود را به آن‌هامی‌سپارند. هرگونه کلاهبرداری یا بدقولی از جانب یکی از این اشخاص ثالث، نابودی سرمایه افراد را به دنبال دارد.
- ریسک شکست پروژه‌ها: دنیای ارزهای دیجیتال کاملا شبیه به فضای استارتاپی است و احتمال شکست پروژه‌ها نیز زیاد است. تیم‌های زیادی در راستای رسیدن به اهدافی مشخص تلاش میکنند و افرادی که به آنها باور دارند، در پروژه‌هایشان سرمایه‌گذاری میکنند. شکست یا کنار رفتن برخی از اعضای مهم یک تیم، کاهش قیمت رمزارز و در نتیجه ضرر سرمایه‌گذاران را به دنبال دارد.
- ریسک ضعف برنامه‌نویسی: بسیاری از پلتفرم‌ها همانند برنامه‌های وام‌دهی از قراردادهای هوشمند خودکار استفاده برای کنترل سپرده‌های کاربران میکنند. به دلیل وجود باگ در کدهای برنامه‌نویسی این قراردادهای هوشمند، هک‌های زیادی رخ داده و میلیون‌ها دلار به سرقت رفته است. نمونه این مسئله را می‌توان در هک پل‌های بلاکچینی به وضوح مشاهده کرد.
- ریسک دستکاری بازار: دستکاری بازار یک مشکل اساسی در فضای رمزارزها است. صرافی‌ها یا نهنگ‌ها بارها متهم به دستکاری قیمت‌ها شده‌اند. همچنین پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال ضرر زیادی را متوجه تعداد زیادی از کاربران کرده است.
قیمت ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی چطور تعیین می‌شود؟
سایت‌ها و پلتفرم‌های مختلفی مانند کوین مارکت کپ وجود دارند که با توجه به فاکتورهایی مشخص، به تعیین قیمت می‌پردازند. قیمت ارزهای دیجیتال در سایت های مرجع، با روش‌ها و بر اساس فاکتورهای مختلفی تعیین میشوند که میانگین آنها در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.
از مهم‌ترین عوامل تعیین قیمت ارزهای دیجیتال، می‌توان به فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا، کاربرد در دنیای واقعی، تاثیر رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و افراد معروف، مسائل مربوط به قانون‌گذاری، قابلیت انتقال، ریسک‌ها و هک‌ها و غیره اشاره کرد.
همچنین در مورد هر رمزارز نیز گاهی اخباری وجود دارد که می‌تواند روی قیمت آن اثر بگذارد. به عنوان نمونه، می‌توان به این مسئله اشاره کرد که احتمال رکود و دلارزدایی، بر قیمت بیت کوین اثر می‌گذارد. همچنین تاثیر هاردفورک شانگهای بر قیمت اتریوم نیز مثال دیگری است که به خوبی اثر اخبار را بر قیمت ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد.
گذشته از این‌ها، دارایی‌های مختلف نیز شیوه‌های مختلفی برای قیمت‌گذاری دارند. مثلا مکانیسم قیمت گذاری NFT با روش تعیین قیمت بیت کوین متفاوت است. با مطالعه همین چند مورد می‌توان فهمید که تعیین قیمت رمزارزها، چه فرایند پیچیده‌ای دارد.
آیا ارز دیجیتال کریپتوکارنسی قانونی است؟
شاید این سوال هیچ‌وقت جواب مشخصی نداشته باشد؛ چرا که دیدگاه کشورهای مختلف در این خصوص، با هم متفاوت است. به همین خاطر، وضعیت قانون گذاری بیت کوین و ارزهای دیجیتال هنوز هم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. از آنجا که محبوبیت و استفاده از ارزهای دیجیتال روزبه‌روز در حال افزایش است، سازمان‌های مجری قانون، مقامات مالیاتی و نهادهای نظارتی قانونی در سراسر جهان در تلاش هستند تا مفهوم ارزهای دیجیتال را درک کنند و چارچوب‌های قانونی درستی برای آن در نظر بگیرند که البته تاکنون موفق نبوده‌اند.
نگرانی‌های زیادی در مورد ماهیت غیرمتمرکز رمزارزها و استفاده از آنها برای انجام کارهای خلاف قانون وجود دارد. برای همین در حال حاضر، هر کدام از کشورها قوانین خاص خود را برای ارزهای دیجیتال دارند و تقریبا هیچگونه قانون خاص مشترکی برای آن وجود ندارد.
در ایران نیز همین وضعیت برقرار است و هنوز هیچ چارچوب و قانون مشخصی در خصوص استخراج یا استفاده از ارزهای دیجیتال نداریم. یکی از مهم‌ترین موارد قانون گذاری ارز دیجیتال، مربوط به پرونده ریپل و SEC است که بعد از گذشت مدتی طولانی، هنوز هم نتیجه آن معلوم نشده است.
چرا ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی محبوب شده‌اند؟
در پاسخ به این سوال می‌توان دلایل متعددی بیان کرد. اما شاید انگیزه کسب درآمد، مهم‌ترین عامل محبوبیت رمزارزها باشد. البته نکته مهم اینجاست که خیلی از افرادی که وارد این حوزه شده‌اند، با سودای یک‌شبه پولدار شدن قدم در این مسیر گذاشته‌اند که عاقبت خوشی هم در انتظارشان نیست.
از طرف دیگر تازه بودن این بستر و خدمات و تکنولوژی‌ای که ارزهای دیجیتال معرفی میکنند، برای خیلی از افراد جذابیت دارند. ورود مفاهیمی مثل نسل سوم وب، دیفای و متاورس همگی از این دست موارد هستند که بشر کنجکاو را به سمت ارزهای دیجیتال می‌کشاند.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست؟
ارز دیجیتال یا رمزارز نوعی پول رمزنگاری‌شده است که می‌توانید با استفاده از آن به نقل و انتقال پول، خرید، کسب درآمد و تراکنش‌های مالی متعدد بپردازید. - قیمت ارز دیجیتال کریپتوکارنسی به چه عواملی بستگی دارد؟
عرضه و تقاضا را می‌توان مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت یک رمزارز دانست. همچنین ویژگی‌های یک رمزارز، کاربردها آن در دنیای واقعی، رسانه‌ها و افراد معروف، مسائل مربوط به قانون‌گذاری و غیره هم سایر عوامل تاثیرگذار در این زمینه هستند. - خرید و فروش ارز دیجیتال کریپتوکارنسی به چه صورت است؟
برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال، می‌توان از طریق صرافی اقدام کرد یا به معامله مستقیم با افراد پرداخت. - چطور ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی را به صورت امن ذخیره و نگهداری کنیم؟
برای این کار باید دارایی‌های خود را در کیف پول ارز دیجیتال نگهداری کنیم که سطوح مختلفی از امنیت را برای ما فراهم میکنند.
جمع‌بندی
ارز دیجیتال کریپتوکارنسی مفهوم نسبتا تازه‌ای است که در دل خود مفاهیم دیگری را هم جای داده است. برای آشنایی با این دارایی‌های دیجیتال، لازم است در خصوص مسائلی مانند کیف پول، صرافی، کلیدهای عمومی و خصوصی، استانداردهای رمزنگاری، بلاکچین، الگوریتم اجماع و غیره، مطالعاتی داشته باشیم. در این مقاله علاوه بر اینکه توضیح دادیم ارز دیجیتال کریپتوکارنسی چیست و چه کاربردهایی دارد، اشاره‌ای به هر یک از این مفاهیم کردیم.
سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال مانند شمشیر دولبه‌ای است که هم می‌تواند افراد را به ثروت برساند و هم موجب از دست دادن دارایی‌شان شود. مطالعه و کسب آگاهی در کنار تجربه، فاکتورهایی هستند که می‌توانند موفقیت افراد را در این بازار تضمین و تسریع کنند. نظر شما در مورد ارز دیجیتال چیست؟ آیا رمزارزها این قدرت را دارند که پول فیزیکی را کنار بزنند؟
